Τρίτη 10 Ιανουαρίου 2012

Της Εισβολής, Κ. Μόντη

                         Είναι δύσκολο να πιστέψω
                         πως μας τους έφερε η θάλασσα της Κερύνειας,
                         είναι δύσκολο να πιστέψω
                         πως μας τους έφερε η αγαπημένη θάλασσα της Κερύνειας.

                                                                   (Πικραινόμενος εν εαυτώ, 1975)


Όπως ο Πενταδάκτυλος, έτσι και η Κερύνεια και η Μόρφου (γενέθλιος χώρος του Μόντη) και λιγότερο η Αμμόχωστος, έγιναν σύμβολα της κατεχόμενης Κύπρου και προβάλλουν ξανά και ξανά στην ποίηση του από το 1974 και μετά.

Στους τέσσερις αυτούς στίχους ο ποιητής εκφράζει τη δυσπιστία του για το πως μπορεί να «τους» έφερε η θάλασσα της Κερύνειας. Δε μας λέει ποιους, δε χρειάζεται να μας πει ποιους. Είναι το ανώνυμο πλήθος των βαρβάρων σε αντίθεση με τη θάλασσα της Κερύνειας που όχι μόνο την ονομάζει, αλλά και τη συνοδεύει με το τρυφερό επίθετο «αγαπημένη».

Η ανωνυμία των εισβολέων από τη μια και η τρυφερή προσφώνηση από την άλλη, δημιουργεί μιαν αντίθεση που τονίζει το ξένο, το ανοίκειο στοιχείο, που λες και ήρθε να μολύνει, να προσβάλει το γνωστό κι αγαπημένο τόπο.

Η τεχνική της προσωποποίησης, τόσο προσφιλής στον ποιητή, λειτουργεί και εδώ. «Τους έφερε», λέει. Η Κερύνεια εμψυχώνεται, γίνεται κάτι ζωντανό, ένα πλάσμα αγαπημένο που, πάντα κατά τον ποιητή, αποκλείεται να θέλησε να μας κάνει τέτοιο κακό, να μας «τους» φέρει.

Ίσως περισσότερο από τη δυσπιστία του ποιητή, εκείνο που προβάλλεται στο ποίημα είναι η πόλη, η Κερύνεια. Αρκεί να σκεφτούμε ποια διαφορά θα υπήρχε στο ποίημα αν, αντί του «μας τους έφερε» η θάλασσα της Κερύνειας, ο ποιητής έγραφε «ήρθαν από τη θάλασσα της Κερύνειας».

Δεύτερο στοιχείο της τεχνικής του Μόντη που συναντούμε εδώ είναι η επανάληψη. «Η θάλασσα της Κερύνειας» δύο φορές μέσα σε τέσσερις στίχους, τη δεύτερη με την προσθήκη του «αγαπημένη θάλασσα». Το αποτέλεσμα είναι εμφανές. Το κέντρο βάρους γίνεται πια η θάλασσα της Κερύνειας. Οι άλλοι, οι ανώνυμοι ξένοι, χάνουν τη σημασία τους.   

v  Γιατί ο ποιητής είναι δύσκολο να πιστέψει πως τους έφερε η θάλασσα της Κερύνειας;
Ο ποιητής είναι δύσκολο να πιστέψει πως τους εχθρούς τους έφερε η θάλασσα της Κερύνειας, γιατί η Κερύνεια είναι η αγαπημένη του πόλη, είναι η πόλη, ο οικείος χώρος, ο δικός του χώρος που κάποτε του προκαλούσε χαρά κι ευτυχία. Ο ποιητής με το ρήμα «έφερε», εννοεί ότι οι εχθροί ήρθαν από τη θάλασσα της Κερύνειας.

v  Τι συμβολίζει η Κερύνεια και συγκρίνετε τη με τη Σαλαμίνα στον «Ονήσιλο», του Π. Μηχανικού.
Και οι δύο πόλεις συμβολίζουν τον οριακό χώρο (καθορίζουν τα σύνορα της Κύπρου). Είναι σύμβολα της ελληνικότητας, γι’ αυτό λοιπόν είναι και χώροι πολιτιστικής αναμέτρησης. Τόσο η Κερύνεια αλλά και η Σαλαμίνα δέχτηκαν πολλούς κατακτητές.




Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου